“ਅੱਜ ਦੀ ਜਿ਼ੰਦਗੀ, ਜਿਊਣ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿਚ ਸੰਘਰਸ਼ ਨਾਲ ਭਰੀ ਹਕੀਕਤ ਹੈ।” ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਵੱਕਾਰੀ ਬੁਕਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਾ ਜੇਤੂ 46 ਸਾਲਾ ਆਇਰਿਸ਼ ਲੇਖਕ ਪਾਲ ਲਿੰਚ ਜਦੋਂ ਇਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਗੂੰਜਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਜਿ਼ੰਦਗੀ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਬਿਆਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸੰਸਾਰ ਸਾਹਿਤ ਵਿਚ ਵਿਦਰੋਹ ਦੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਹੋਰ ਬੁਲੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ…
ਪੱਛਮੀ ਮੁਲਕਾਂ ਦੀ ਚਮਕ-ਦਮਕ ਵਾਲੀ ਜੀਵਨ ਜਾਚ ਦੇਖ ਕੇ ਅਸੀਂ ਸੁਭਾਵਿਕ ਹੀ ਮੋਹੇ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਭਾਵੇਂ ਲੰਮੇ ਅਰਸੇ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬੀ (ਭਾਰਤੀ) ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵਸ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪਰਿਵਾਰਕ, ਸਮਾਜਿਕ ਜਾਂ ਰਾਜਨੀਤਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਬਾਰੇ ਅਕਸਰ ਪੜਿ੍ਹਆ-ਸੁਣਿਆ ਵੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਜਿਹੀਆਂ ਔਕੜਾਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਝੱਲਣੀਆਂ ਪੈਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਘੱਟ ਹੀ ਗੱਲ…
ਲੋਕ ਕਿਹਦੇ ਨੇ ਕੇ "ਮਹੌਬਤ ਇਕ ਵਾਰ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਆ" ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਤਾ ਬੋਹਤ ਵਾਰ ਹੋਈ ਆ, ਪਰ ਹੋਈ ਸਿਰਫ ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਹੀ |ਕਦੇ ਤੇਰੀ ਆਂ ਬਾਤਾ ਨਾਲ ,ਕਦੇ ਤੇਰੀਆਂ ਜ਼ੁਲਫ਼ਾਂ ਨਾਲ, ਕਦੇ ਤੇਰੇ ਹੱਸਣ ਦੇ ਢੰਗ ਨਾਲ, ਇਝ ਤਾ ਮੈਨੂੰ ਹਰ ਰੋਜ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਆ ;ਪਰ ਮਹੋਬਤ ਦੀ ਵਜਾਹ ਬਦਲਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਆ
ਮੈਂ…
ਅੱਜਕਲ ਰਿਸ਼ਤੇ ਕੱਚ ਜੇ ਹੋ ਗਏ,
ਆਪਣਿਆਂ ਨਾਲ ਝੂਠ ਅਸੀਂ ਕਿੰਨੇ ਪੱਕੇ ਜੇ ਹੋ ਗਏ,
ਗੱਲਾਂ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਲੈ ਨਿਭਾ ਲੈਨੇ ਆਂ,
ਸਾਡੇ ਨਕਾਬਾਂ ਵਾਲੇ ਚਿਹਰੇ ਕਿੰਨੇ ਸੱਚੇ ਜੇ ਹੋ ਗਏ,
ਦਿਲ ਦੀ ਗੱਲ ਵੱਧ ਤੇ ਪਿਆਰ ਓਹਦਾ ਛੋਟਾ ਜੇਹਾ ਹੋ ਗਿਆ,
ਜੇ ਓਹ ਦਿਲ ਦਾ ਮੈਲਾ ਸੀ,
ਤੇ ਤੂੰ ਕਿਹੜਾ ਦੁੱਧ ਧੋਤਾ ਜੇਹਾ ਹੋ…
ਦਸਵੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਪੜਦੀ ਸੀ ਮੈਂ, ਉਮਰ ਵੀ ਅਜੇ ਨਿਆਣੀ ਹੀ ਸੀ
ਅਕਲ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅੱਜ ਦੇ ਜਿੰਨੀ, ਸੋਚ ਵੀ ਬੱਚਿਆਂ ਵਾਲੀ ਹੀ ਸੀ
ਛੋਟੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਵੀ ਵੱਡਾ ਵੱਡਾ ਚਾਅ ਹੁੰਦਾ ਸੀ
ਘਰੋਂ ਸਕੂਲੇ ਤੇ ਮੁੜ ਘਰ ਨੂੰ, ਬੱਸ ਇੱਕ ਮੇਰਾ ਰਾਹ ਹੁੰਦਾ ਸੀ
ਓਸੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਘਰ ਸੀ ਓਹਦਾ, ਬੱਸ ਥੋੜੀ ਓਹ…
ਦੁਪਹਿਰ ਵੇਲੇ ਅਸੀਂ ਕਾਲਜ ਦੀ ਕੰਟੀਨ ਵਿੱਚ ਚਾਹ ਪੀਣ ਗਏ ,ਜਦੋਂ ਹੀ ਅਸੀਂ ਕੰਟੀਨ ਵਿਚ ਪਹੁੰਚੇ ਪਾਰਟੀ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ
ਸਾਡੀ ਹੀ ਕਲਾਸ ਦਾ ਮੁੰਡੇ ਸਤੀਸ਼ ਨੇ ਸ਼ਾਇਦ ਪਾਰਟੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ . ਪਾਰਟੀ ਕਿਸ ਗੱਲ ਦੀ ਹੋ ਰਹੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਾਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਤਾ
ਨਵੀ ਦੇ ਕਹਿਣ ਤੇ ਅਸੀਂ ਚਾਰੇ ਦੋਸਤ ਓਹਨਾ ਤੋਂ ਦੂਰ ਜਾ…
*ਜਿੰਦਗੀ ਜਿਉਣ ਦਾ ਸਹੀ ਤਰੀਕਾ* ਜਿੰਦਗੀ ਜੇ ਇਕੋ ਰਫਤਾਰ ਨਾਲ ਸਿੱਧੀ ਚੱਲੇ ਤਾਂ ਉਹ ਜਿੰਦਗੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਇਨਸਾਨ ਮੌਤ ਵੱਲ ਸਿੱਧਾ ਚੱਲੀ ਜਾ ਰਿਹਾ, ਉਹ ਵੀ ਕੁੱਝ ਨਵਾਂ ਸਿਖੇ ਬਿਨਾਂ। ਇਹੀ ਜਿੰਦਗੀ ਜੇਕਰ ਟੇਡੀ-ਵਿੰਗੀ, ਕਦੇ ਤੇਜ ਕਦੇ ਮਧਮ ਰਫਤਾਰ ਨਾਲ, ਉਬੜ ਖਾਬੜ ਰਾਹਾਂ, ਚਨੌਤੀਆਂ ਤੇ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਚੱਲੇ ਤਾਂ ਇਨਸਾਨ ਅਸਲ ਵਿਚ…
ਸ਼ਹੀਦ ਕਿਸ ਨੂੰ ਕਹੀਏ
ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਫਰੋਲਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਅਸੀ ਵੇਖਾਂਗੇ ਕਿ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ਤੇ ਬਹੁਤ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਉਂਜ ਵੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਿਸ ਨੇ ਵੀ ਜਨਮ ਲਿਆ ਹੈ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਦੁਨੀਆਂ ਤੋਂ ਜਾਣਾ ਵੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਆਮ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਸਾਧਾਰਨ ਮੌਤ ਵਿੱਚ ਅਣਹੋਣੀ ਵਾਲੀ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀ ਲਗਦੀ।…
ਮਾਂ ਨੇ ਹੱਸਦਿਆਂ ਕਹਿਣਾਂ, ਮੈਂ ਤਾਂ ਉੱਚੀ ਲੰਮੀਂ ਕਰਤਾਰੋ ਅੰਬੋ ਦੀ ਨੁੰਹ ਵਰਗੀ ਨੂੰਹ ਲੈ ਕੇ ਆਊਂਗੀ,ਉਹਨੇ ਹੱਸ ਕੇ ਕਹਿ ਦੇਣਾਂ ਮਾਂ ਐਨਾ ਨੁੰਹ ਨੁੰਹ ਨਾ ਕਰਿਆ ਕਰ ਕੀ ਪਤਾ,ਕੀ ਪਤਾ ਤੇਰੇ ਪੁੱਤ ਦਾ ਆ ਵਿਆਹ ਵਿਹੁ ਜੇ ਕਰਾਉਂਣ ਨੂੰ ਚਿੱਤ ਰਾਜ਼ੀ ਹੀ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਜਾਂ ਜੇ ਆਪੈ ਊਪੈ ਕਰਵਾ ਲਿਆ ਫ਼ੇਰ ਵੇਖਦੀ ਰਹਿਵੀਂ ਡੋਲਾ…
ਉਹ ਜਨਮ ਦਿਨ ਆਉਣ ਤੋ 4-5 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਹਿਣ ਲਗਦੀ... ਪਾਪਾ ਮੇਰਾ ਗਿਫਟ 🎁 ਲੈ ਲਿਆ.....??
ਮੈ ਹੱਸਕੇ..... ਨਾਂਹ 'ਚ ਸਿਰ ਹਿਲਾ ਦਿੰਦਾ.....
ਉਹ ਗੁੱਸੇ ਚ ਮੁੰਹ ਫੁਲਾ ਲੈਂਦੀ.......
ਫਿਰ ਜਨਮ ਦਿਨ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸਰਪ੍ਰਾਈਜ਼ ਮਿਲਦਾ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹੁੰਦੀ।
ਇਸ ਵਾਰ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਹੁਰੇ ਘਰ ਸੀ। ਮੈਂ ਭੀ ਗਿਫਟ ਖਰੀਦ ਕੇ ਉਥੇ ਹੀ…